دخالت‌های انسانی در جنگل‌های زاگرس (آذربایجان غربی) و تاثیر آن بر جمعیت آفت جوانه‌خوار بلوط (Tortrix viridana L.)
کد مقاله : 1184-FRPCC
نویسندگان
زهرا هاشمی خبیر *1، محمدابراهیم فراشیانی2، مجید توکلی3، سیامک حنیفه4، رحمان رحیم دخت5
1محقق بخش منابع طبیعی
2موسسه جنگلها و مراتع کشور
3عضو هیات علمی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان لرستان
4سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
5بخش منابع طبیعی مرکز تحقیقات
چکیده مقاله
آفات جزئی از فون طبیعی جنگل هستند و تا زمانی که جمعیت آن‌ها در اکوسیستم جنگل به‌وسیله دشمنان طبیعی‌شان کنترل شده و در حد طبیعی قرار دارند هیچ‌گونه تهدیدی برای جنگل محسوب نمی‌شوند. دست‌کاری‌های غیراصولی و دخالت‌های انسانی که منجر به تخریب جنگل می‌شود سبب نابودی دشمنان طبیعی شده و در اثر این اختلال اکولوژیکی، جمعیت آفات افزایش یافته و با طغیان و گسترش غیرعادی خود باعث خشکاندن و نابودی درختان در جنگل می‌شوند. افزایش قابل توجه جمعیت پروانه جوانه‌خوار بلوط یکی از مواردی است که طی چندین سال در جنگل‌های سردشت و پیرانشهر مشهود است. بررسی‌های مختلف در قالب طرح‌های متعدد حاکی از این بود که در کنار سایر عوامل، افزایش دخالت‌های انسانی موجب تخریب جنگل‌های بلوط و در پی آن کاهش جمعیت دشمنان طبیعی این آفت شده است. مواردی که در ذیل به آنها اشاره می‌شود مهمترین دلایل تخریب و در نتیجه افزایش جمعیت این آفت در منطقه می باشند.
1- چرای دام: چرای هرساله دام (بز، گاو و گوسفند) موجب از بین رفتن پوشش کف جنگل و درختان بلوط می‌شود. این امر از جنبه گیاهپزشکی به این دلیل قابل توجه است که گیاهان موجود در کف جنگل می‌توانند زیستگاه بسیاری از دشمنان طبیعی آفات موجود از جمله جوانه‌خوار بلوط باشند.
2- گلازنی (سرشاخه زنی): این کار ظاهرا به منظور تامین علوفه توسط جنگل‌نشینان انجام می‌شود ولی طی بررسی‌های چندین ساله در بسیاری از مناطق جنگلی استان و مشاهدات میدانی، این عمل هر ساله با شدت بیشتری انجام می‌شود که هدف خشک کردن پایه‌های بلوط و استفاده از زمین جنگل برای کشاورزی می‌باشد.
3-تغییر کاربری و تبدیل جنگل به باغات میوه و زمین‌های زراعی: به‌دنبال این تغییر نیاز به استفاده از سموم آفت‌کش نیز به‌وجود می‌آید. استفاده از انواع سموم علاوه بر آلودگی محیط زیست باعث از بین رفتن بسیاری از دشمنان طبیعی خواهد شد.
4- تهیه زغال چوب: تهیه زغال چوب از جنگل یکی دیگر از دلایل تخریب جنگل‌های استان می باشد.
برای حصول نتیجه مطلوب در مدیریت آفت جوانه‌خوار بلوط، توجه به موارد عنوان شده در کنار روش‌های مختلف کنترل، حائز اهمیت می‌باشد.
کلیدواژه ها
آفت، سردشت، پیرانشهر، تخریب
وضعیت: چکیده برای ارائه به صورت پوستر پذیرفته شده است