تحلیلی بر نگرش حفاظت از جنگل‌ها از دیدگاه جنگل نشینان (مطالعه ای در منطقۀ زرین‌گل استان گلستان)
کد مقاله : 1124-FRPCC
نویسندگان
محمدرضا شهرکی *1، مریم رضایی2، نفیسه امامی2
1پژوهشگر مسائل اجتماعی منابع طبیعی و کشاورزی و کارشناس اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان گلستان
2کارشناس اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان گلستان
چکیده مقاله
یکی از پیش شرط های تضمین پایداری بهره مندی و دستیابی به مدیریت پایدار جنگل ها، حفاظت از این منابع است. کشورهایی که رویکرد جنگلداری پایدار را اتخاذ کرده اند به ویژه به حفاظت از جنگل توجه ویژه ای دارند. در این زمینه، حفاظت از جنگل به عنوان یکی از اهداف جنگلداری ملی در ایران شناخته شده است. با این وجود مدیریت دولتی به دلایل مختلف اجتماعی و اقتصادی فاقد کارایی لازم برای حفاظت از منابع جنگلی است. لذا دیدگاه ها و افکار جوامع محلی به ویژه جنگل نشینان نسبت به حفاظت در مسیر مدیریت عرصه های جنگلی ضرورت پیدا می کند. در همین راستا تحقیق حاضر به بررسی و تحلیل نگرش حفاظت از جنگل از دیدگاه جنگل نشینان در منطقه زرین‌گل استان گلستان پرداخته است. جمعیت مورد مطالعه را 485 خانوار از شش روستا تشکیل داده اند که 215 نفر از آنها بر اساس جدول کرجسی مورگان به عنوان حجم نمونه به روش طبقه ای تصادفی انتخاب شدند. پرسشنامه به عنوان ابزار سنجش و ارزیابی بوده که روایی صوری و محتوایی آن با توجه به نظرات کارشناسان و همچنین میزان قابلیت اعتماد پرسشنامه با محاسبۀ ضریب آلفای کرونباخ به دست آمد. نتایج نشان داد که جوامع محلی نگرش مثبتی به حفاظت از جنگل‌های منطقه مورد مطالعه داشتند اما معتقدند که مشکلات و چالش های موجود در روستا منجر به تغییر نگرش حفاظتی آنها در جنگل می شود. یافته ها حاکی از آن بود که نگرش اقتصادی جوامع محلی در جهت تأمین معیشت شان از اولویت های اصلی دیدگاه حفاظت آنها از جنگل می باشد. با توجه به نتایج به دست از تحقیق تقویت سرمایه اجتماعی و اعتمادسازی و همچنین ایجاد زمینه های شغلی همراه با آموزش و افزایش آگاهی جوامع محلی می تواند نقش مهمی در ثبات نگرش مثبت جوامع محلی در حفاظت از جنگل داشته باشد.
کلیدواژه ها
حفاظت پایدار جنگل، جنگل نشین، سرمایه اجتماعی، اعتمادسازی.
وضعیت: چکیده برای ارائه به صورت پوستر پذیرفته شده است