| تحلیلی بر مهم ترین شیوه‌های تخریب و تصرفات اراضی جنگلی در استان گلستان |
| کد مقاله : 1123-FRPCC |
| نویسندگان |
|
محمدرضا شهرکی *1، سیدمحسن حسینی2، یاسر قاسمی آریان3 1پژوهشگر مسائل اجتماعی منابع طبیعی و کشاورزی و کارشناس اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان گلستان 2کارشناس اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان گلستان 3استادیار پژوهش بخش تحقیقات بیابان، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران. |
| چکیده مقاله |
| تخریب و تصرفات اراضی جنگلی و به دنبال آن تغییر کاربری آن در دودهۀ اخیر به فرآیندی پیچیده در مدیریت جنگل‌های کشور به ویژه جنگل های هیرکانی تبدیل شده است. متغیرها و عوامل مختلفی در سطوح متفاوت انسانی- اجتماعی و محیطی- فضایی بر ادامۀ روند این تغییرات تأثیرگذار می‌باشند که منجر به پیامدهای قابل توجهی در سطح محلی، ملی و بین المللی می گردد. لذا بدون شک شناسایی و تجزیه و تحلیل شیوه های تخریب و تصرفات در جنگل و اثرات آن می تواند به برنامه ریزی و سیاست گذاری های مدیریت پایدار جنگل ها کمک شایانی نماید. در همین راستا تحقیق حاضر به تحلیل مهم ترین شیوه های تخریب و تصرفات اراضی جنگلی در استان گلستان پرداخته است. جمعیت مورد مطالعه دربرگیرندۀ کارشناسان، نیروهای یگان حفاظت منابع طبیعی و قرقبانان جنگل ها بوده که 100 نفر از آنها با ترکیب فرمانده یگان حفاظت شهرستان، رئیس اداره شهرستان و 8 قرقبان خبره و دارای دانش و آگاهی حفاظتی و قانونی بالا در 10 شهرستان دارای حوزه جنگلی استان به عنوان حجم نمونه به صورت گلوله برفی هدفمند انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوری اطلاعات پرسشنامه محقق‌ساخته است که گویه های آن بر اساس مصاحبه های صورت گرفته با 5 کارشناس و 10 قرقبان مشخص گردید. به طوری که میزان پایایی آن با محاسبۀ ضریب آلفای کرونباخ و روایی آن از طریق نظرخواهی کارشناسان تخصصی جنگلداری مورد آزمایش قرار گرفت. پس از جمع آوری اطلاعات، داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS25 و بر اساس روش تحلیل عاملی بررسی و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج نشان داد تخریب و تصرفات عرصه های جنگلی استان از طریق روش ها و شیوه های مختلف با رویکردهای بهره برداری غیرقانونی به صورت قاچاق محصولات چوبی و غیرچوبی و همچنین توسعۀ زیرساخت ها و مسائل عمرانی به ویژه ویلاسازی و بوم گردی، صورت گرفته است. بر همین اساس پیشنهادات و راهکارهای کاربردی در جهت جلوگیری و یا کاهش تخریب اراضی و یا تصرفات آن در راستای مدیریت پایدار حفاظتی هدفمند ارائه شده است. |
| کلیدواژه ها |
| بهره‌برداری غیرقانونی، محصولات چوبی و غیرچوبی، جوامع جنگل نشین، حفاظت پایدار جنگل. |
| وضعیت: چکیده برای ارائه به صورت پوستر پذیرفته شده است |
