| مروری بر حشرات آفت خسارتزای نوپدید و بازپدید درختان و درختچه‌های جنگلی منطقه رویشی زاگرس طی سال‌های دهه 1390 |
| کد مقاله : 1114-FRPCC |
| نویسندگان |
|
مجید توکلی *1، اسداله حسینی چگنی2، محمدابراهیم فراشیانی3، کرم سپه وند4 1عضو هیات علمی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان لرستان 2عضو هیئت علمی دانشگاه 3موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور گروه تحقیقات حفاظت و حمایت جنگل ها و مراتع 4محقق مرکز تحقیقات و آموزش کشاوزی و منابع طبیعی |
| چکیده مقاله |
| امروزه آفات و بیماری‌های گیاهی نوپدید و بازپدید چالش و تهدید عرصه‌های طبیعی جنگلی و مرتعی کشور می‌باشد. در بروز گروه آفات و عوامل بیمارگر در عرصه جنگل و مرتع عوامل متعددی تأثیرگذار هستند. بخشی از این عوامل پیامد چالش‌های دیگر مانند تغییرات اقلیمی، خشکسالی‌های مستمر و ضعف فیزیولوژیک درختان ناشی از پدیده زوال و قسمت دیگر پیامد ناشی از عدم مدیریت دام، زراعت، بهره‌برداری‌های غیراصولی و عدم وجود برنامه‌های پایشی آفات و بیماری‌هاست که شرایط را برای استقرار، شیوع و طغیان آفات مهیا کرده است. تکرار چنین پدیده‌هایی در آینده سبب حذف سطح قابل توجهی از عرصه‌های جنگلی می‌شود. در طی دو دهه اخیر زوال بلوط زاگرس بزرگترین پدیده نوظهور در عرصه‌های جنگلی بوده که همچنان ادامه دارد. از طرفی هم هر ساله آفات جدیدی پا به عرصه ظهور گذاشته و علاوه بر درختان بلوط، اُرس، کیکم، زالزلک، ارژن، زبان گنجشک، گلابی و انجیر وحشی، گون و سایر درختان و درختچه‌ها را آلوده نموده است. بررسیهای انجام شده ما طی چند سال اخیر در منطقه زاگرس و شناسایی هویت دقیق آفات با روش مولکولی نشان داد که ظهور و شیوع آفات خطرناک نوپدیدی همچون زنبورهای برگخوار Periclista sp. & Tomostethus sp. (Hymenoptera: Tenthredinidae) به ترتیب روی دارمازو و زبان گنجشک، شب پره برگخوار Agriopis beschkovi (Lepidoptera: Geometridae) و پروانه گال‌زای Heliozela sp. (Lepidoptera: Heliozelidae) روی بلوط برانتی، Phylloxera quercina (Homoptera: Phylloxeridae) روی درختان بلوط برانتی و دارمازو، شب‌پره برگخوار بنه Thaumetopoea sp. (Lepidoptera: Notodontidae) روی پسته‌های وحشی و اهلی، آفات بازپدیدی همچون Lymantria dispar (Lepidoptera: Erebidae) با دامنه میزبانی وسیع شامل چندین درخت و درختچه جنگلی،Leucome wiltshirei (Lepidoptera: Erebidae) و (Lepidoptera: Noctuidae) Ephasia nymphaea روی بلوط برانتی، Eriogaster amygdalii (Lepidoptera: Lasiocampidae) روی درختچه‌های ارژن، مگس Zaprionus indianus (Diptera: Drosophilidae) روی انجیر و انار و ملخ شاخک بلند Uvarovistia zebra (Orthoptera: Tettigoniidae) در مناطق خاصی از زاگرس اتفاق افتاده و خسارات زیادی به درختان میزبان خود تحمیل نموده‌اند. |
| کلیدواژه ها |
| ایران، جنگل، باغ، آفت، توالی یابی، ژن، فیلوژنتیک |
| وضعیت: چکیده برای ارائه شفاهی پذیرفته شده است |
