| پایش آفات صنوبر (Populus spp.) در استان خراسان شمالی |
| کد مقاله : 1083-FRPCC |
| نویسندگان |
|
جلیل علوی *1، علیرضا رجبی مظهر2، حمید یاهوئیان3 1بخش تحقیقات گیاه‌پزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان شمالی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، بجنورد، ایران 2Natural Resources Department, Hamedan Agricultural and Natural Resources, Research and Education Center, AREEO, Hamedan, Iran. 3Plant Protection Research Department, North Khorasan Agricultural and Natural Resources, Research and Education Center, AREEO, Bojnourd, Iran |
| چکیده مقاله |
| نیاز سالانه کشور به تامین چوب برای خطوط تولیدی صنایع مرتبط با چوب و تولید کاغذ در حدود ۱۴ میلیون متر مکعب است. صنوبر از مهمترین درختان سریعالرشد در عرصههای جنگلی و نیز فضاهای سبز شهری به شمار میروند. استان خراسان شمالی با توجه به شرایط توپوگرافی و اقلیمی با وجود دره‌ها و رودخانه دائمی و فصلی در اکثر نقاط آن مستعد رشد صنوبر است و حدود ۲۵۷ هکتار صنوبر را به خود اختصاص داده است. به منظور اجرای پروژه ملی پایش آفات و بیماریهای درختان سریع الرشد صنوبر و بید در استان خراسان شمالی، براساس نوع پراکنش گونه های Populus در استان، تعداد ۵ ایستگاه نمونه برداری تعیین شدند. در هر ایستگاه نمونه‌برداری‌ها از ۱۰ درخت به صورت ماهیانه و براساس نوع و میزان آلودگی به آفات و بیماری‌‌ها در طی سال‌های ۱۳۹۸-۱۴۰۱ انجام گرفت. خسارت براساس درصد رتبه‌بندی شد و نمره خسارت با توجه به تعداد درختان آلوده و میانگین آلودگی هر درخت تعیین گردید. نتایج حاصل نشان داد برخی آفات در برخی مناطق شیوع بیشتری داشتند مانند سنک و برگخوار‌ها در ایستگاه کهنه کند، سوسک چوبخوارها در ایستگاه‌های رویین و اردغان. رابطه مستقیم بین زوال (خشکیدگی) درختان و میزان آلودگی به سوسک‌های چوبخوار دیده شد. چنانکه در ایستگاه‌هایی مانند اردغان و رویین که خسارت خشکیدگی بالاتر بود خسارت سوسک‌های چوبخوار نیز بیشترین مقدار را داشت. در ایستگاه کهنه‌کند در سال ۱۳۹۸ پروانه برگخوار تبریزی و در سال ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ سوسک برگخوار ملازوما طغیان داشتند. در سال ۱۳۹۹ در ایستگاه گریوان طغیان پروانه مینوز صنوبر مشاهده شد. اجرای این طرح منتج به بانک اطلاعاتی شامل فهرستی از آفات و تغییر جمعیت آنها، نقشه پراکنش آنها و سایر عوامل خسارتزا در رویشگاه‌های صنوبر استان خراسان شمالی گردید. پایش، ثبت مستمر و تقسیر اطلاعات فوق میتوانند در رسیدن به الگوی رفتاری آفات و پیش آگاهی احتمال طغیان آفت در آینده مفید واقع شوند. |
| کلیدواژه ها |
| زراعت چوب، عوامل خسارتزا، پیش‌آگاهی |
| وضعیت: چکیده برای ارائه به صورت پوستر پذیرفته شده است |
