| بررسی پتانسیل اندوخته کربن خاک و شاخصهای تنوع زیستی گیاهی تحت اثر دو گونه‌ی تاغ و گز در استان قم |
| کد مقاله : 1082-FRPCC (R1) |
| نویسندگان |
|
مریم اردیبهشت *1، انوشیروان شیروانی2، محمد متینی زاده3، هومن روانبخش4، حسین توکلی نکو5 1سایر 2دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران 3مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران 4موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران 5بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان قم، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، قم، ایران |
| چکیده مقاله |
| گونه‌های سیاه‌تاغ (Haloxylon amodendron ) و شورگز( Tamarix hispida) ازجمله گونه‌هایی هستند که‌زندگی سایر گونه‌های جانوری و گیاهی رویشگاه های ایران تورانی را تحت‌تأثیر قرار می‌دهند. در این مناطق نقش این درختچه‌ها در ذخیره کربن و افزایش تنوع زیستی دارای اهمیت است. تحقیق حاضر در نظر دارد تا ظرفیت اندوخته کربن خاک و شاخصهای تنوع زیستی را دررویشگاه‌های سیاه تاغ و شورگز مناطق حسین‌آباد و مشک‌آباد (استان قم) بررسی کند. بدین‌منظور داخل هر رویشگاه، جداگانه، نمونه برداری از خاک در سطح یک هکتار به شکل تصادفی با تعداد 30 نمونه خاک از زیر تاج پوشش(تیمار) و خارج از محدوده تاج پوشش(کنترل) در عمق 15-0 سانتیمتری انجام شد. اندازه‌گیـری کـربن خاک، با روش والکی و بلک انجام شد. نتایج تجزیه و تحلیل آماری نشان داد که میزان ترسیب کربن خـاک بین دو گونۀ تاغ و گز، و همچنین بین تیمار و کنترل، اختلاف معنی‌داری وجود دارد. همچنین نتایج نشان داد که ویژگی‌های خاک نظیر مقدار ترسیب کربن، ماده آلی،pH،EC در زیرتاج پوشش درختچه گز با فضای بازاختلاف معنی‌داری نشان می‌دهد. نتایج رگرسیون گام به گام نشان داد که مقدار EC با ضریب تبیین (%74=R2) از مهمترین اجزای تأثیرگذار بر مقدار ترسیب کربن خاک در زیر تاج پوشش درختچه‌های گز هستند. شاخصهای تنوع زیستی از معیارهایی هستند که تنوع گیاهان را در اکوسیستم نشان می‌دهند، برای مطالعه پوشش کف از میکروپلات‌های یک مترمربعی که در قطعه نمونه اصلی پراکنده‌اند، استفاده شد. با مطالعه 20 میکروپلات یک متر مربعی در داخل هر پلات، مقادیر تنوع گونه‌ای (شاخصهای سیمپسون، شانون وینر )، غنای گونه‌ای (شاخصهای مارگالف، منهنیک) و یکنواختی (شاخصهای پیلو و شلدون) برای هر یک از پلات‌ها محاسبه شد. رویشگاه گز فاقد هر گونه پوشش کف و زادآوری بود. در رویشگاه تاغ نیز پایین بودن شاخص ها نشان از تحت تنش بودن منطقه رویشی دارد. با توجه به تأثیر مثبت گونه گز روی افزایش عناصر غذایی خاک و ترسیب کربن و تاثیر مثبت گونه تاغ در افزایش شاخصهای تنوع زیستی رویشگاه، که در طولانی مدت سبب حفاظت و بهبود ساختمان خاک می شوند، موضوع حفظ و احیاء این گیاهان با ارزش برای منطقه و استان قم بسیار ضروری است. |
| کلیدواژه ها |
| تنوع زیستی، اندوخته کربن خاک، مناطق خشک |
| وضعیت: چکیده برای ارائه به صورت پوستر پذیرفته شده است |
