تنوع زیستی قارچ‌های عامل سفیدک سطحی در عرصه‌های جنگلی و مرتعی زاگرس میانی و شمالی
کد مقاله : 1074-FRPCC
نویسندگان
کرم سپه وند *
محقق مرکز تحقیقات و آموزش کشاوزی و منابع طبیعی
چکیده مقاله
قارچ‌های عامل سفیدک سطحی (Erysiphales) از عوامل بیماری‌زای مهم گیاهی هستند. این پژوهش به‌منظور شناسایی و بررسی تنوع زیستی این قارچ‌ها در مناطق جنگلی و مرتعی در زاگرس میانی و شمالی و مطالعه مولکولی برخی جدایه‌ها، همچنین بررسی شاخص شدت بیماری در گونه‎ها‎ی آلوده کننده بلوط در این مناطق انجام شده است. در چهار استان لرستان، کرمانشاه، کردستان و آذربایجان غربی، با روش پلات اندازی از مناطق جنگلی و مرتعی در این استان‌ها از ارتفاعات مختلف از سطح دریا به‌صورت تصادفی سیستماتیک نمونه برداری شد. بررسی تنوع زیستی و وضعیت آلودگی گیاهان به این بیماری مطالعه شد. از گونه‌های آلوده به این قارچ‌ها نمونه‌هایی جمع‌آوری و به آزمایشگاه منتقل شدند و با بررسی مشخصات ریخت‌شناسی گونه‌های عامل سفیدک سطحی شناسایی شدند. سپس شاخص‌های تنوع زیستی و غنای گونه‌ایی این گونه‌ها محاسبه شد و درصدهای فراوانی نسبی و فراوانی کل این گونه‌ها نیز برآورد شد و با نرم‌افزار های آماری آنالیز شدند و بررسی همبستگی شاخص‌های تنوع و غنا باهم انجام شد. به‌منظور مطالعه مولکولی در برخی جدایه‌های آنها، DNA ژنومی آن‌ها استخراج شد. ناحیه کامل rDNA – ITS با واکنش زنجیره‌ایی پلیمراز (PCR) با آغازگرهای اختصاصی سفیدک سطحی تکثیر شد. توالی‌های نوکلئوتیدی محصولات PCR با استفاده از توالی یابی مستقیم به دست آمد. این توالی‌ها پس از ویرایش و بلاست آنالیز شدند و بر اساس بیشترین درصد تشخیص شناسایی آن‌ها انجام شد و نقشه طبقات اقلیمی مناطق به روش دمارتن تهیه شد و با استفاده از نرم‌افزار جی‌ای اس با نقشه اقلیم تلفیق شدند. در این تحقیق گیاهان شناسایی شده شامل ۲۴ تیره گیاهی و ۷۸ جنس و ۱۱۶ گونه بودند و 48 گونه قارچ از 7 جنس روی آن‌ها شناسایی شده است. ازنظر شاخص‌های تنوع زیستی، غنا و یکنواختی بین مناطق بررسی‌شده اختلاف معنی‌دار مشاهده نشد. بین شاخص‌های تنوع و غنا قارچ‌های اریزیفالز و گونه‌های گیاهی آلوده همبستگی مثبت و کاملاً معنی‌دار (۹۸/ = r) وجود داشت. بعضی گونه‌های میزبان این قارچ‌ها جدید بودند. گونه‌های قارچی و گیاهی در مناطق اقلیمی مختلف پراکنش متفاوتی داشتند. خسارت این قارچ‌ها در کنار دیگر عوامل آسیب‌رسان و وضع بحرانی سطح تحت اشغال این‌گونه‎های گیاهی، گیاهان منطقه را تهدید می‌کند
کلیدواژه ها
تنوع زیستی، قارچ‌، سفیدک سطحی ، عرصه‌های جنگلی و مرتعی، زاگرس ، بیماری گیاهی
وضعیت: چکیده برای ارائه به صورت پوستر پذیرفته شده است