مروری بر آفات مهم جنگل‌ها و مراتع استان مازندران
کد مقاله : 1042-FRPCC
نویسندگان
ابراهیم زرقانی *1، محمدابراهیم فراشیانی2، سیده معصومه زمانی3، یزدانفر آهنگران4
1استادیار پژوهش، ایستگاه تحقیقات منابع‌طبیعی نوشهر (باغ گیاهشناسی)، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، نوشهر، ایران.
2استادیار پژوهش، بخش تحقیقات حفاظت و حمایت، مؤسسه تحقیقات جنگلها ومراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران.
3موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
4کارشناس ارشد، دفتر حفاظت و حمایت منابع‌طبیعی سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور، چالوس، مازندران، ایران
چکیده مقاله
جنگل‌های استان مازندران از دو حوزه اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری ساری و نوشهر تشکیل شده است. مساحت جنگل‌های حوزه ساری 630 هزار هکتار و حوزه نوشهر 320 هزار هکتار است. مهم‌ترین درختان جنگلی استان مازندران شامل راش، ممرز، بلوط، توسکا، افرا، نمدار، آزاد، ملچ، خرمندی و انجیلی است که گونه‌های راش، ممرز، توسکا و افرا بیشترین حجم جنگل را تشکیل می‌دهند. آفات گیاهی یکی از عواملی اصلی تخریب عرصه‌های جنگلی و مرتعی این استان محسوب می‌شوند. بنابراین شناسایی و کنترل آن‌هادر این جنگل‌ها اهمیت زیادی دارد. ابتدا فهرستی از آفات مهم درختان جنگلی تهیه شد. جهت تعیین شدت خسارت، تعداد 30-20 درخت و روی هر درخت نیز تعداد 10 شاخه به‌طور تصادفی انتخاب و تعداد آفات شمارش، نوع و نام آنها ثبت شد. آفات مهمی مانند شب‌پره شمشاد، ابریشم‌باف ناجور، پروانه برگخوار سفید آمریکایی، پروانه تخم‌انگشتری و پروانه دم‌قهوه‌ای در ایستگاه‌های تعیین شده از سال 1398 تا 1401 مورد پایش منظم قرار گرفتند. روند جمعیت و شدت خسارت شب‌پره شمشاد در پارک سیسنگان کاهشی و در سال 1401 هیچ‌گونه مبارزه با این آفت صورت نگرفت. جمعیت و شدت خسارت پروانه برگخوار سفید آمریکایی در سال 1400 نسبت به سال‌های قبل و سال 1401 در جنگل گنج‌یاب چمستان حالت طغیانی داشت و اغلب درختان جنگلی را مورد حمله قرار داد. جمعیت و شدت خسارت ابریشم باف ناجور در جنگل چالوس و کجور در سال 1401 نسبت به سال‌های قبل چند برابر شده بود و اغلب درختان بدون برگ شدند. جمعیت و شدت خسارت پروانه تخم‌انگشتری از سال 1398 تا کنون روند افزایشی داشته و در عرصه‌های جنگلی و مرتعی (شهرستان بلده) خسارت زیادی را به درختچه‌های زرشک ‌وارد کرده است. جمعیت و شدت خسارت پروانه دم‌قهوه‌ای روند ملایمی را منطقه نرگس‌کش مرزن‌آباد و کجور طی می‌کند و بلوط‌ اوری را مورد حمله قرار می‌دهد و می‌تواند جزء آفاتی باشد که ممکن است طغیان کند. لذا با توجه به شرایط آب و هوایی و طغیان آفات، پایش منظم جنگل‌ها و مراتع می‌تواند برای برنامه‌ریزی اهداف مختلف مدیریتی از جمله پیش‌بینی و پیشگیری از خسارت آفات و بیماری‌های گیاهی استفاده شود.
کلیدواژه ها
پایش، آفات کلیدی، خسارت، استان مازندران
وضعیت: چکیده برای ارائه به صورت پوستر پذیرفته شده است