اثرات کشندگی اسانس و عصاره سه گیاه روی سوسک‌چهارنقطه‌ای‌حبوبات Callosobruchus maculatus Fabricus, 1775)) و شپشه گندم (Sitophilus granarius Linnaeus, 1875)

کد مقاله : 1028-FRPCC

نویسندگان

فرناز شفائی *1، شهرام آرمیده2 1محقق 2دانشگاه ارومیه

چکیده مقاله

استفاده از سموم شیمیائی علیه آفات و بیماری‌های گیاهی در عرصه‌های منابع طبیعی، به جهت اثرات سوء زیست محیطی محدود گردیده است. اسانس‌ها و عصاره‌های گیاهی، ترکیبات جایگزین سموم شیمیائی هستند. این تحقیق جهت ارزیابی اثرات کشندگی اسانس و عصاره سه گیاه سرونقره‌ای(Cupressus arizona Greene)، سروکوهی(Juniperus communis Linnaeus) و پونه‌کوهی(Mentha longifolia Linnaeus) روی دو آفت انباری سوسک‌چهارنقطه‌‌ای حبوبات و شپشه‌گندم انجام گرفت. اسانس‌گیری توسط دستگاه کلونجر و روش تقطیر با آب، عصاره‌گیری توسط دستگاه سوکسله با استفاده از حلال متانول مرک انجام گرفت. در تجزیه ترکیبات اصلی اسانس سه گیاه سرونقره‌ای، سروکوهی و پونه‌کوهی، با استفاده از دستگاه گازکروماتوگرافی ترکیب غالب به ترتیب: (42/27) Eicosane،(93/31)Sabinene و(66/25) Pulegone درصد محاسبه شد. شاخص LC50 حاصل از تاثیر اسانس پونه‌کوهی روی سوسک‌چهارنقطه‌ای حبوبات دارای بیشترین کشندگی معادل 06/44 میکرولیتر بر لیتر هوا و اسانس سروکوهی با رقمی معادل 60/109 میکرولیتر بر لیتر هوا بعد از 24 ساعت محاسبه گردید. برای عصاره‌ها بیشترین کشندگی بعد از 48 ساعت، مربوط به عصاره پونه‌کوهی روی سوسک چهارنقطه‌ای حبوبات معادل 63/491 پی‌پی‌ام و عصاره پونه‌کوهی روی شپشه‌گندم معادل 57/589 پی‌پی‌ام گزارش شد. بررسی اثرات ترکیبی اسانس و عصاره سه گیاه فوق، روی دو آفت انباری، اختلاف معنی داری بین تیمارها مشاهده گردید. گروه بندی میانگین درصد تلفات تیمارهای ترکیبی اسانس‌ها روی دو آفت نشان داد که تیمار ترکیبی (سرو‌نقره‌ای+سروکوهی) روی سوسک‌چهارنقطه‌ای‌حبوبات و تیمار ترکیبی (سروکوهی+پونه‌کوهی) روی شپشه‌گندم بیشترین اثر کشندگی را نشان داد. بررسی تیمارهای عصاره‌ها روی دو آفت نشان داد که تیمار ترکیبی (سرو نقره‌ای+سروکوهی) روی سوسک‌چهارنقطه‌ای و تیمار ترکیبی (سروکوهی+پونه‌کوهی) روی شپشه‌گندم تاثیر کشندگی بهتری داشت. تحقیق حاضر نشان داد که اسانس‌ها و عصاره‌ها توانایی بالقوه در مدیریت تلفیقی آفات دارند که می‌توان این آزمایشات را روی آفات جنگل بررسی و تعمیم داد.

کلیدواژه ها

آفات انباری، پونه کوهی، جنگل، سرو کوهی، سرو نقره‌ای، کشندگی

وضعیت: چکیده برای ارائه به صورت پوستر پذیرفته شده است