| حفاظت از درختان کهنسال در راستای حمایت از تنوع ژنتیکی جنگل |
| کد مقاله : 1022-FRPCC (R1) |
| نویسندگان |
|
احمد حسینی *1، مصطفی خوشنویس2 1دانشیار پژوهش، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی ایلام - سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ایلام، ایران 2موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور |
| چکیده مقاله |
| درختان کهنسال از مهمترین ذخایر ژنتیکی کشور محسوب شده و اهمیت زیادی از جنبه‌های اکولوژیکی، جنگل‌شناسی و ژنتیک جنگل دارند. مدیریت و حفاظت مناسب درختان کهنسال مستلزم دانستن اطلاعات پایه و اساسی در مورد آنها است. یکی از اطلاعات ضروری شناسایی درختان کهنسال و دانستن وضعیت پراکنش آنها در عرصه‌های جنگلی است. در این راستا در پژوهش حاضر بررسی درختان کهنسال در سطح جنگل‌های استان ایلام انجام گردید. شناسایی و انتخاب درختان کهنسال بر اساس معیار قطر برابر سینه و روش نمونه‌برداری بدون پلات انجام شد. به عبارت بهتر، درختان کهنسال یا با سن بالا لزوماً قطر برابر سینه بیشتری نسبت به درختان همجوار و هم‌نوع خود دارند، به طوری که در جنگل به راحتی قابل‌تشخیص از سایر درختان می‌باشند. بعد از انجام جنگل‌گردشی‌های زیاد و پرس و جو از مردم محلی تعداد 115 درخت کهنسال متشکل از 43 اصله گونه بنه، 27 اصله گونه بلوط ایرانی، 5 اصله لرگ، 5 اصله نارون، 11 اصله زبان‌گنجشک، 3 اصله داغداغان، 4 اصله چنار، 4 اصله انجیر، 7 اصله زیتون و 4 اصله زربین شناسایی شد. وجود درختان کهنسال زیاد و تنوع گونه ای فراوان آنها در رویشگاه‌های جنگلی استان نشان دهنده شرایط اکولوژیکی مناسب آنها است. حضور درختان کهنسال از گونه های مختلف بیانگر تنوع ژنتیکی این درختان در مناطق جنگلی استان ایلام است. با توجه به پایداری درختان کهنسال در امتداد عمر طولانی خود می توان از طریق تولید نهال‌های مقاوم حاصل از بذور آنها، ضمن کمک به احیای جنگل‌های بلوط تخریب‌یافته، تنوع ژنتیکی این جنگلها را تقویت نمود. پراکنش درختان کهنسال در عرصه‌های جنگلی از طرفی و حضور و فعالیت‌های انسان در عرصه های جنگلی از طرف دیگر موجب تهدیداتی برای درختان کهنسال است. لذا بایستی به حفاظت از درختان کهنسال در عرصه های جنگلی همت گمارد. به علاوه با توجه به تنوع حضور درختان کهنسال در جنگل، قاعدتاً بایستی روش‌های حفاظتی متناسب با هرکدام را بکار برد. |
| کلیدواژه ها |
| درختان کهنسال، تنوع ژنتیکی، جنگل‌های بلوط، قطر برابر سینه، ایلام |
| وضعیت: چکیده برای ارائه به صورت پوستر پذیرفته شده است |
