نقش مدیریت مثبت در احیای عرصه های جنگلی دالاب در استان ایلام
کد مقاله : 1021-FRPCC
نویسندگان
احمد حسینی *
دانشیار پژوهش، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی ایلام - سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ایلام، ایران
چکیده مقاله
مدیریت پایدار جنگل طبیعی وابسته به توانایی‌اش در زادآوری کردن است. تجدیدنسل جنگل از اساسی‌ترین مشکلات عرصه های جنگلی زاگرس است. مدیریت احیایی این جنگل‌ها در صورتی مثبت و مفید خواهد بود که منجر به پایداری جنگل شود. تحقق استقرار زاداوری طبیعی زیربنای تداوم نسل جنگل و ضامن پایایی و پویایی جنگل است. یکی از روشهای مدیریتی مثبت برای احیای جنگلهای زاگرس، شناخت چگونگی استقرار زادآوری طبیعی و تقلید از الگوی آن در هنگام بذرکاری در عرصه ‌است. در این راستا پژوهش حاضر به منظور شناخت نحوه استقرار زادآوری جنسی گونه های بلوط ایرانی و بنه برای استفاده در احیای جنگلهای بلوط بررسی شد. به این منظور سه رویشگاه جنگلی با شرایط توپوگرافی یکسان (جهت شمالی و ارتفاع 1450 متر از سطح دریا) در منطقه دالاب در نیمه شمالی استان ایلام انتخاب شد. در هر رویشگاه پنج موقعیت استقرار زادآوری شامل زیر تاج درخت، زیر تاج درختچه، زیر و پناه بوته، کنار سنگ و فضای بدون پوشش در نظر گرفته شد. در هر رویشگاه یک ترانسکت پایه در جهت عمود بر شیب دامنه پیاده و در امتداد آن موقعیت های استقرار زادآوری به صورت تصادفی انتخاب و برای هرکدام یک پلات دایره‌ای 15 مترمربعی دائمی پیاده شد. در هر پلات تعداد نهال‌ها به تفکیک گونه شمارش شد. آماربرداری نهال‌ها طی سه سال در فصل بهار انجام شد. نتایج نشان داد که بیشترین میزان استقرار زاداوری طبیعی در زیر تاج درختان بود و موقعیت‌های زیر درختچه و کنار سنگ در رتبه بعدی قرار داشتند. کمترین میزان استقرار زادآوری در فضای بدون پوشش یافت شد. نتیجه‌گیری شد که برای احیای جنگل‌های زاگرس باید طبق الگوی طبیعت به طور نامنظم کاشت بذر یا نهال انجام گردد و از روش کاشت منظم که در دستگاه‌های اجرا رایج است اجتناب شود.
کلیدواژه ها
جنگلهای بلوط ، احیای جنگل ، الگوی زادآوری طبیعی ، کاشت نامنظم
وضعیت: چکیده برای ارائه به صورت پوستر پذیرفته شده است