بررسی وضعیت آفات نوپدید و بازپدید مهم جنگل‌های استان گلستان
کد مقاله : 1018-FRPCC
نویسندگان
ابراهیم زرقانی *1، محمدابراهیم فراشیانی2، سیده معصومه زمانی3، فریدون فریدی4
1استادیار پژوهش، ایستگاه تحقیقات منابع‌طبیعی نوشهر (باغ گیاهشناسی)، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، نوشهر، ایران.
2استادیار پژوهش، بخش تحقیقات حفاظت و حمایت، مؤسسه تحقیقات جنگلها ومراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران.
3موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
4کارشناس جنگل‌شناسی و اکولوژی جنگل، اداره کل منابع‌طبیعی و آبخیزداری استان گلستان، سازمان منابع‌طبیعی و آبخیزداری کشور، گرگان، ایران.
چکیده مقاله
جنگل‌های استان گلستان بخشی از جنگل‌های هیرکانی هستند که دارای ارزش اقتصادی و زیست‌محیطی غیرقابل جایگزینی می‌باشند. امروزه برای دستیابی به محیط‌زیستی سالم، پیشگیری از خسارت آفات اهمیت فراوانی پیدا کرده است. این مطالعه به‌منظور بررسی وضعیت آفات نوپدید و بازپدید در جنگل‌های استان گلستان طی سال‌های ۱۳۹7 -۱۴۰1 انجام گرفت. چهار منطقه جنگلی درازنو، شاهپسند و چشمه‌بلبل در غرب، رامیان در شرق به‌عنوان ایستگاه نمونه‌برداری انتخاب شدند. نمونه‌برداری‎ به‌طور منظم از سایت‎های تعیین شده انجام شد. اطلاعات موردنیاز شامل، منطقه موردمطالعه، زمان نمونه‌برداری، ارتفاع منطقه از سطح دریا، میزبان، نوع عامل خسارت‌زای گیاهی، تراکم و شدت خسارت، در فرم‌هایی جداگانه ثبت گردید. جهت تعیین شدت خسارت آفات، تعداد 30-20 درخت و روی هر درخت 10 شاخه به‌طور تصادفی انتخاب و تعداد آفات شمارش و مشخصات آنها ثبت شد. مشاهدات نشان داد که در سال 1397 تا 1399 درصد آلودگی و جمعیت آفات مهمی مانند شب‌پره شمشاد (Cydalima perspectalis) در چشمه‌بلبل، ابریشم‌باف ناجور (Lymantria dispar (L.)) در جنگل شاهپسند، سوسک برگخوار توسکا (Galerocella linoela) در جنگل درازنو و رامیان شدید بود. نتایج در سال 1400 و 1401 در مورد آفات مختلف متفاوت بود. جمعیت شب‌پره شمشاد به خاطر کاهش مواد غذایی و حضور عوامل شکارگر مانند مگس پارازیتوئید شفیره Compsilurs concinata (Tachinidae) و سوسک شکارگر لارو و حشره کامل جنس Calosoma sp. (Coleoptera: Carabidae) به‌مراتب کمتر بود. آفت ابریشم‌باف ناجور سه سال متوالی (1397-1399) طغیان کرد ولی در سال 1400 و 1401 به‌خاطر کیفیت تغذیه، دشمنان‌طبیعی و شرایط آب و هوایی، تراکم جمعیت و پراکنش این آفت به شدت کاهش پیدا کرد که با نتایج سایر پژوهش‌های انجام شده درباره این آفت همخوانی دارد. جمعیت سوسک برگخوار توسکا نه‌تنها کاهش پیدا نکرد بلکه حالت افزایشی داشت. بنابراین با توجه به تغییرات آب‌وهوا و افزایش شیوع آفات، پایش مستمر در جنگل‌ها باعث پیشگیری و پیش‎آگاهی از طغیان آفات خواهد شد.
کلیدواژه ها
پایش، آفات، شدت خسارت، رویشگاه هیرکانی
وضعیت: چکیده برای ارائه به صورت پوستر پذیرفته شده است