اولین گزارش زنبور Sinophorus turionum (Ratzeburg, 1844) (Hym.: Ichneumonidae, Campopleginae) از ایران
کد مقاله : 1002-FRPCC
نویسندگان
علی فیضی *1، علی اصغر طالبی2، مریم زردوئی حیدری3
1دانشجوی دانشگاه تربیت درس
2دانشیار
3دانشجوی دکتری حشره‌شناسی
چکیده مقاله
طی مطالعۀ فونستیک زنبورهای زیرخانوادۀ Campopleginae (Hymenoptera: Ichneumonidae) در جنگل های هیرکانی شمال ایران، گونۀ Sinophorus turionum (Ratzeburg,1844) برای اولین بار از ایران جمع‌آوری و شناسایی گردید. نمونه‌ها با استفاده از تله‌های مالیز در فروردین و خرداد ماه سال 1389 از استان گیلان، شهرستان آستانۀ اشرفیه، روستای اشمان کماچال (37°22′03.66″ N, 49°57′57.84″ E, -1 m a.s.l.) جمع‌آوری شدند. زنبور S. turionum با استفاده از ویژگی‌های زیر شناسایی می‌شود: تگولا زرد قهوه‌ای تا قهوه‌ای؛ بال عقب فاقد رگبال cu-a؛ اولین بند شکم دارای شیار طولی جانبی؛ طول ران پای عقب 4٫8-4 برابر عرض آن؛ ساق پای عقب در میانۀ سطح پشتی زرد مایل به قرمز و طول تخمریز 2٫4-2٫2 برابر ران پای عقب. با در نظر گرفتن مطالعه حاضر، تعداد گونه‌های جنس Sinophorus در ایران به 7 گونه افزایش یافت. این گونه در مناطق پالئارکتیک (به جز شمال آفریقا) و ارینتال گسترش دارد و برای کنترل بیولوژیک Ostrinia nubilalis (Hübner, 1796) (Lep.: Crambidae) به آمریکای شمالی وارد و رهاسازی شد. زنبور S. turionum همچنین به عنوان پازاریتوئید جوانه‌خوار اروپایی کاج (Denis and Schiffermüller, 1775) Rhyacionia buoliana گزارش شده است، که از آفات مهم درختان کاج در شمال ایران نیز به شمار می‌رود. از دیگر آفات مهم درختان جنگلی که به عنوان میزبان S. turionum گزارش شده‌اند، می‌توان به Operophtera brumata (Linnaeus, 1758) (Lep.: Geometridae)؛ Gypsonoma dealbana (Frölich, 1828) و Lobesia botrana (Denis and Schiffermüller, 1775) (Lep.: Tortricidae) اشاره کرد. جنگل‌های هیرکانی متعلق به قسمت‌های جنوبی منطقه قفقاز است، که مراکز اندمیک متعددی را در خود جای داده است، مطالعات قبلی نشان می‌دهد که این منطقه دارای بالاترین تنوع زیستی زنبورهای خانواده Ichneumonidae در ایران است. به دلیل پتانسیل بالای این زنبور‌ها در کنترل آفات و در راستای حفاظت و حمایت از آنها، مطالعۀ بیشتری در مورد شناسایی ویژگی‌های زیستی گونه‌های جنس Sinophorus ضروری است.
کلیدواژه ها
ایران، جنگل‌های هیرکانی، گیلان، گزارش جدید، فون
وضعیت: چکیده برای ارائه به صورت پوستر پذیرفته شده است